News:

Het geheime leven van Frans Heulens - The secret life of Frans Heulens

1998
1970
1945
De Standaard 27 January 2014
Van onze redacteur,Geert Sels

Schenker museumcollectie draaide mee in kunstcircuit nazi’s
Twee zalen in het Museum voor Schone Kunsten Brussel zijn gewijd aan de collectie van Frans Heulens. Bij de schenking werd hij geprezen voor zijn ‘altruïsme en zijn zin voor civisme’. Uit de archieven blijkt dat hij intens betrokken was bij het kunstcircuit van de nazi’s. Is het opportuun dat deze man geëerd wordt met twee zalen in een topmuseum?

Het geheime leven van Frans Heulens 'De goede herder' van Pieter II Breughel KMSK Brussel, J.Geleyns

In 1988 heeft het Museum voor Schone Kunsten in Brussel een meevaller. Het kan zijn collectie oude kunst in één klap uitbreiden met een paar tientallen schilderijen uit de periode tussen de vijftiende en de zeventiende eeuw. De familie Brueghel is van de partij, er is werk van Jan Provoost en Lucas van Uden en er is een reeks fraaie paneeltjes van Gillis Mostaert.

Het is Irène Van der Meiren die het museum zeer verplicht moet zijn. Ze voltooit de wens van haar man Frans Heulens, in 1977 overleden, en bij leven dokter in Anderlecht en kunstverzamelaar. De collectie weerspiegelt de man. Mensen die hem ontmoet hebben, omschrijven hem als een overtuigd flamingant. Op een enkele uitzondering na heeft hij stukken van Vlaamse meesters. Eind 1940 kan hij de originele woonst van Pieter Bruegel de Oude verwerven. Hij is dan 36.

Herkomst

Op een luwe zondagnamiddag besluiten we de collectie te gaan bekijken in het museum. Er is één stuk dat ons bijzonder interesseert. In een doorlichting van de Belgische cultuurinstellingen staat het getipt als een item met een niet helemaal duidelijke herkomst.

De suppoost heeft nog nooit van de collectie-Heulens gehoord, maar vijf meter verderop blijken we de zaal spontaan betreden te hebben. En ja, daar hangen ze allemaal. De goede herder van Pieter II Brueghel, De calvarieberg van Jan Brueghel, de grappige Antropomorfe landschappen, met een mensengelaat verwerkt in een natuurtafereel. Er komt geen eind aan. Op de titelbordjes telkens dezelfde vermelding: ‘schenking dr. en mevr. Frans Heulens-Van der Meiren, Brussel, 1988’. Meer komen we over de herkomst van de werken niet te weten.

In een rij vitrinekasten staan kandelaars, vijzels, kruiken, pullen en pelgrimsveldflessen. Ze komen uit Frechen en Westerwald, toch iets minder Vlaams dan we ons hadden voorgesteld. Dan zien we hem staan: de Chanukka Menorah, een joekel van een achtarmige bronzen kandelaar. De commissie kon geen verband leggen met geroofde joodse voorwerpen uit de oorlogstijd. Maar ze kon evenmin vaststellen hoe en wanneer de kandelaar dan wel in de collectie kwam. Een twijfelgevalletje, besluit het rapport.

To read the full article, click here for page 1 and page 2.

 

http://www.standaard.be/cnt/dmf20140126_00948390
© website copyright Central Registry 2024